จำได้เมื่อตอนจบโครงการสร้าง โรงงานHuhtamaki packaging (ของฟินแลนด์) ที่นิคมเวียตนามสิงคโปร์ (VSIP) จ.บินยืงห์ โฮจิมินห์ซิตี้ เราได้มีการจัดงานเลี้ยงฉลองกัน ที่ร้านBlue Ginger เลขที่37 ถนน Nam Ky Khoi Nghia เขต 1 เป็นร้านอาหารเวียตนาม แบบที่มีแสดงดนตรีพื้นเมืองภาคกลาง มีหลายอย่างที่ไม่ธรรมดาที่นี่ แต่คงเอาไว้เล่าต่อในคราวหน้า แต่มีอยู่อย่างหนึ่งที่น่าสังเกตคือ เครื่องดนตรีที่เขาเล่น ตัวที่เด่นสะดุดตาและเสียงแปลกประหลาดดี เรียกว่า Đàn bầu(ด่าง บ่าว) คำว่าบ่าวแปลว่า ท้องป่อง เป็นเครื่องดนตรีพื้นเมืองเวียตนาม ประเภทเครื่องดีดสายเดี่ยว ตามที่ได้จดบันทึกกันนั้นเจ้าเครื่องดีดนี้ถือกำเนิดเมื่อ ปี 1770 แต่ก็มีนักวิชาการประมาณว่า มีอายุยาวนานกว่าพันปี ตามตำนานเล่าว่า มีผู้หญิงตาบอดคนหนึ่ง เล่นมันเพื่อแลกค่าประทังชีวิตเลี้ยงดูครอบครัว ในขณะที่สามีของเธอนั้นกำลังอยู่แนวหน้าสนามรบ ไม่ว่าเรื่องเล่าจะจริงเท็จยังไง เครื่องดนตรีนี้ก็ถือกำเนิดมาและเล่นโดยกลุ่มนักดนตรีวณิพก จวบจนปัจจุบันนี้ เสียงที่นุ่มของมันสอดรับกับเครื่องดนตรีอื่น ด่างบ่าว นิยมเล่นบรรเลงในเพลงพื้นเมืองของภาคกลาง และยังคงความนิยมถึงปัจจุบัน บางเทศกาลยังนำมาบรรเลงประกอบการร้องกาพย์กลอน และยังนำไปบรรเลงในวงดนตรีสากลเอเชียอย่างเพลงป๊อบ เพลงร๊อค ปัจจุบันได้มีการนำท่วงทำนองเสียงสังเคราะห์อย่างด่างบ่าวไปใช้กีต้าร์ไฟฟ้า เพื่อยืดจังหวะเสียงเวลาโซโล ส่วนประกอบของ ด่างบ่าวประกอบด้วยสี่ส่วนคือ ปล้องลำไผ่ ก้านไม้ กะลาครึ่งซีก และเส้นไหม สายจะถูกพาดตามปล้องลำไผ่ผูกไปยังก้านไม้อีกด้านหนึ่งที่มีกะลาติดอยู่ ในมุมฉาก แต่ในปัจจุบันปล้องไผ่ได้ถูกแทนที่ด้วยกระดานไม้อัดเนื้อแผ่นนอกแข็งในอ่อนรวมสามชั้น สายไหมถูกแทนที่ลวดกีต้าร์ คันโยกก้านไม้ยืดเสียงนั้นยังคงเหมือนเดิม แต่ประดับประดามันเพิ่มเติมเพื่อความสวยงาม การจูนปรับเสียงก็ใช้เครื่องปรับเหมือนอย่างเครื่องดนตรีสากล ตรงฐานสายเพิ่มตัวปรับเสียงได้ ปกติจะปรับเสียงลงหนึ่งขั้นจาก Chord C(130.813 Hz) ใครเคยเล่นกีต้าร์ก็ประมาณว่าเล่นคีย์ต่ำนะครับ แต่หากจะปรับไปเล่นคีย์อื่นก็สามารถทำได้เช่นกัน
แม้ว่าการละเล่นด่างบ่าวจะไม่ยากแต่ต้องอาศัยความแม่นอย่างมาก ในการตวัดมือขวาแตะเบา-หนักที่เส้นสายซึ่งถูกแบ่งออกเป็นเจ็ดจุดเสียง ในขณะที่ต้องใช้อีกนิ้วมือซ้ายดึงรั้งก้านไม้เหมือนอย่างที่เห็นนักกีต้าร์โซโลดึงคันชักโย้โยกไปมาเพื่อลากเสียงยืดยาวสั้น เหมือนอย่างกับดีดพินจีนผสมกีต้าร์โซโล
ยังมีเครื่องดนตรีจีนทางใต้อีกอย่าง ที่นับว่าใกล้เคียงกับด่างบ่าวก็คือ duxianqin(หยู เซี่ยง ชิน) ลักษณะคล้ายกันต่างกันแค่วัสดุตัวเครื่องบางอย่างเท่านั้น สาเหตุที่เป็นเช่นนั้นเพราะว่าด่างบ่าวได้ถูกนำเข้าโดยกลุ่มชาวจิ้ง(ชนพื้นเมืองเวียตนาม)ที่อพยพไปจีนเมื่อ 1600 ปีก่อนนั่นเอง ทีนี้ลองมาฟังตัวอย่างเสียงของมันดูนะครับ
ที่มา:en.wikipedia.com
จำได้เมื่อตอนจบโครงการสร้าง โรงงานHuhtamaki packaging (ของฟินแลนด์) ที่นิคมเวียตนามสิงคโปร์ (VSIP) จ.บินยืงห์ โฮจิมินห์ซิตี้ เราได้มีการจัดงานเลี้ยงฉลองกัน ที่ร้านBlue Ginger เลขที่37 ถนน Nam Ky Khoi Nghia เขต 1 เป็นร้านอาหารเวียตนาม แบบที่มีแสดงดนตรีพื้นเมืองภาคกลาง มีหลายอย่างที่ไม่ธรรมดาที่นี่ แต่คงเอาไว้เล่าต่อในคราวหน้า แต่มีอยู่อย่างหนึ่งที่น่าสังเกตคือ เครื่องดนตรีที่เขาเล่น ตัวที่เด่นสะดุดตาและเสียงแปลกประหลาดดี เรียกว่า Đàn bầu(ด่าง บ่าว) คำว่าบ่าวแปลว่า ท้องป่อง เป็นเครื่องดนตรีพื้นเมืองเวียตนาม ประเภทเครื่องดีดสายเดี่ยว ตามที่ได้จดบันทึกกันนั้นเจ้าเครื่องดีดนี้ถือกำเนิดเมื่อ ปี 1770 แต่ก็มีนักวิชาการประมาณว่า มีอายุยาวนานกว่าพันปี ตามตำนานเล่าว่า มีผู้หญิงตาบอดคนหนึ่ง เล่นมันเพื่อแลกค่าประทังชีวิตเลี้ยงดูครอบครัว ในขณะที่สามีของเธอนั้นกำลังอยู่แนวหน้าสนามรบ ไม่ว่าเรื่องเล่าจะจริงเท็จยังไง เครื่องดนตรีนี้ก็ถือกำเนิดมาและเล่นโดยกลุ่มนักดนตรีวณิพก จวบจนปัจจุบันนี้ เสียงที่นุ่มของมันสอดรับกับเครื่องดนตรีอื่น ด่างบ่าว นิยมเล่นบรรเลงในเพลงพื้นเมืองของภาคกลาง และยังคงความนิยมถึงปัจจุบัน บางเทศกาลยังนำมาบรรเลงประกอบการร้องกาพย์กลอน และยังนำไปบรรเลงในวงดนตรีสากลเอเชียอย่างเพลงป๊อบ เพลงร๊อค ปัจจุบันได้มีการนำท่วงทำนองเสียงสังเคราะห์อย่างด่างบ่าวไปใช้กีต้าร์ไฟฟ้า เพื่อยืดจังหวะเสียงเวลาโซโล ส่วนประกอบของ ด่างบ่าวประกอบด้วยสี่ส่วนคือ ปล้องลำไผ่ ก้านไม้ กะลาครึ่งซีก และเส้นไหม สายจะถูกพาดตามปล้องลำไผ่ผูกไปยังก้านไม้อีกด้านหนึ่งที่มีกะลาติดอยู่ ในมุมฉาก แต่ในปัจจุบันปล้องไผ่ได้ถูกแทนที่ด้วยกระดานไม้อัดเนื้อแผ่นนอกแข็งในอ่อนรวมสามชั้น สายไหมถูกแทนที่ลวดกีต้าร์ คันโยกก้านไม้ยืดเสียงนั้นยังคงเหมือนเดิม แต่ประดับประดามันเพิ่มเติมเพื่อความสวยงาม การจูนปรับเสียงก็ใช้เครื่องปรับเหมือนอย่างเครื่องดนตรีสากล ตรงฐานสายเพิ่มตัวปรับเสียงได้ ปกติจะปรับเสียงลงหนึ่งขั้นจาก Chord C(130.813 Hz) ใครเคยเล่นกีต้าร์ก็ประมาณว่าเล่นคีย์ต่ำนะครับ แต่หากจะปรับไปเล่นคีย์อื่นก็สามารถทำได้เช่นกัน
แม้ว่าการละเล่นด่างบ่าวจะไม่ยากแต่ต้องอาศัยความแม่นอย่างมาก ในการตวัดมือขวาแตะเบา-หนักที่เส้นสายซึ่งถูกแบ่งออกเป็นเจ็ดจุดเสียง ในขณะที่ต้องใช้อีกนิ้วมือซ้ายดึงรั้งก้านไม้เหมือนอย่างที่เห็นนักกีต้าร์โซโลดึงคันชักโย้โยกไปมาเพื่อลากเสียงยืดยาวสั้น เหมือนอย่างกับดีดพินจีนผสมกีต้าร์โซโล
ยังมีเครื่องดนตรีจีนทางใต้อีกอย่าง ที่นับว่าใกล้เคียงกับด่างบ่าวก็คือ duxianqin(หยู เซี่ยง ชิน) ลักษณะคล้ายกันต่างกันแค่วัสดุตัวเครื่องบางอย่างเท่านั้น สาเหตุที่เป็นเช่นนั้นเพราะว่าด่างบ่าวได้ถูกนำเข้าโดยกลุ่มชาวจิ้ง(ชนพื้นเมืองเวียตนาม)ที่อพยพไปจีนเมื่อ 1600 ปีก่อนนั่นเอง ทีนี้ลองมาฟังตัวอย่างเสียงของมันดูนะครับ
ที่มา:en.wikipedia.com
